Trawy

Zależnie od sposobu krzewienia się rozróżnia się trawy: 1. rozłogowe, wykształcające darń mało zwartą, np. mietlica pospolita, 2. rozłogowo-luźnokępowe dające dosyć gęstą, elastyczną darń, odporną na deptanie, np. wiechlina łąkowa, kostrzewa czerwona, 3. luźnokępowe, wykształcające darń mniej zwartą, zwartość uzyskuje się przez częste koszenie, np. życica trwała, wiechlina gajowa, 4. trawy zwartokępowe, tworzą zwartą, kępową, nierówną darń, utrudniającą zabiegi pielęgnacyjne, a przede wszystkim koszenie, np. kostrzewa owcza. Większość traw stosowanych na trawniki należy do grupy traw niskich, których wysokość waha się w granicach 30-^60 cm. Do traw tych należą: mietlica rozłogowa, mietlica pospolita, kostrzewa czerwona, kostrzewa owcza, życica trwała, grzebienica pospolita, wiechlina łąkowa. Nieliczne, stosowane jako dodatek do mieszanek trawnikowych, są trawy należące do grupy traw wysokich, dorastające do 75-50 cm wysokości, np. rajgras wyniosły. Istnieje także grupa traw wysokich, które nie przekraczają 80-100 cm wysokości, np. wiechlina gajowa. Trawy mają system korzeniowy wiązkowy, którego głębokość zależy od danego gatunku (trawy wysokie, np. rajgras wyniosły, ukorzeniają się głębiej) oraz od rodzaju i intensywności użytkowania. Im trawy są częściej koszone, wałowane czy też deptane, tym płycej się korzenią. Na głębokość korzenienia się traw ma wpływ również żyzność, wilgotność oraz struktura gleby. Na cięższych, żyznych, wilgotnych glebach trawy korzenią się płycej, na lżejszych, mniej żyznych, suchszych, ukorzeniają się głębiej. W części nadziemnej traw rozróżnia się: łodygę — źdźbło obłe, wewnątrz puste, podzielone na międzywęźla połączone ze sobą węzłami, z których wyrastają liście. Liście są utworzone z pochwy otaczającej źdźbło oraz z wydłużonej, równowąskiej, ostro lub łódeczkowato zakończonej blaszki liściowej. Kwiatostan stanowi szczytowe zakończenie łodygi, składa się on z pojedynczych lub wielokwiatowych kiosków. Kłosek jest zwykle objęty trzema plewami. Kwiaty traw są przeważnie obupłciowe. U traw rozróżnia się kwiatostany w postaci kłosa właściwe- g o, gdy kioski są osadzone bezpośrednio na osi kwiatowej (np. u życicy trwałej), wiechy kłosokształtnej, gdy kioski są osadzone na bardzo krótkich, rozgałęzionych lub pojedynczych osadkach kłosowych (np. grzebienica pospolita), wiechy rozpierzchłej, gdy kioski są osadzone na długich osadkach, czyli rozgałęzieniach wiechy (należy tu większość traw). Trawy rozmnaża się z nasion. Nasieniem traw jest przeważnie oplewiony ziarniak. Nasiona traw zachowują siłę kiełkowania przeważnie 2-5 lat, zależnie od gatunku traw. Najdłużej zachowują siłę kiełkowania takie trawy, jak wiechlina łąkowa i mietlica pospolita. Do najważniejszych cech dobrych nasion traw, obok zdolności kiełkowania, należy czystość nasion (brak domieszek nasion chwastów oraz plew i zanieczyszczeń, ich wykształcenie, normalna wielkość, brak uszkodzeń) oraz zdrowotność (nasiona nie powinny być zakażone chorobami i szkodnikami, gdyż rośliny z nasion zakażonych nie rozwijają się normalnie). Normy wysiewu są różne dla poszczególnych gatunków traw. Przeciętnie wysiewa się 80-300 kg nasion na 1 ha. Zbyt gęste siewy nie są wskazane, przy siewie rzadkim również nie uzyskuje się ładnych trawników. Większej normy siewu wymaga np. życica trwała (120-300 kg/ha), niż mietlica pospolita o znacznie drobniejszych nasionkach (1 g nasion mietlicy zawiera ok. 16 500 szt., podczas gdy 1 g życicy — ok. 680 nasion). Agrostis stolonijera — Mietlica rozłogowa. Pochodzi z Europy. Bylina o wysokości 30-60 cm, o krótkich podziemnych rozłogach. Liście lancetowate, niewielkie, płaskie. Kwiatostanem jest wiecha rozstrzelona. Pojedyncze kioski drobne łatwo wypadają z długich plew. Kwitnie koniec czerwca—lipiec. Udaje się w glebach wilgotnych i żyznych. Właściwie nawożona i często koszona tworzy trawniki długowieczne, odporne na deptanie. Stosowana bywa zwykle w mieszankach, gdyż ma stosunkowo krótki okres wegetacyjny, a w okresie suszy traci żywozielony kolor, a nawet zasycha. Agrostis tenuis (A. vulgaris) — Mietlica pospolita. Pochodzi z Europy. Niska trawa rozłogowa, o pędach kwiatowych sztywnych, słabo ulistnionych. Liście drobne, matowe, szarozielone. Kwiatostanem jest rozpierzchła wiecha. Wiosną rozwija się wcześnie i do późnej jesieni jest zielona. Wytrzymała na suszę. Zastosowanie ma polska odmiana Igeka, dobrze rosnąca na glebach lekkich i suchych, stanowiskach słonecznych i półcienistych. Efektowne są trawniki jednorodne z mietlicy pospolitej, jednak w roku wysiewu wymagają starannej pielęgnacji, gdyż trawa ta początkowo wolno się rozwija i słabo krzewi. Arrhenatherum elatius — Rajgras wyniosły (Rajgras francuski). Pochodzi z Europy, Afryki, Azji. Bylina wysokości 120 cm, liście nieco szarawe, lancetowate. Kwiatostan wiechowaty, długości do 25 cm, przed kwitnieniem zwarty, podczas kwitnienia (czerwiec—lipiec) rozpierzchły. Jest to doskonała trawa łąkowa, mogąca mieć zastosowanie do obsiewania łąk parkowych, jak również w parkach do obsadzania trwałych rabat parkowych, ozdobna z kwiatostanów. Lubi gleby wapienne o odczynie alkalicznym. Zastosowanie ma głównie A. elatius var. bulbosum — odm. bulwkowata. Cynosurus cristatus — Grzebienica pospolita. Pochodzi z Europy., Bylina wysokości 30-50 cm, kwiatostan mały, wiechowaty, składający się z pojedynczych kiosków. Liście wąskie, zwarte, tworzące dobry podkład trawnikowy. Grzebienica pospolita należy do traw kępowych, często wymarzających, udających się na glebach przepuszczalnych. Jest stosowana na trawniki w mieszankach z innymi trawami. Festuca heterophylla — Kostrzewa różnolistna. Trawa gęstokępkowa o wysokości 60-120 cm. Pędy w większości śródpochwowe. Liście szerokości 2-3 mm. Wiecha długości 6-16 cm, często zwisająca. Występuje w cienistych lasach i zaroślach. Może być stosowana w mieszankach na półcieniste tereny. Festuca ovina— Kostrzewa owcza. Pochodzi z Europy i całej północnej strefy. Trawa niska, zwartokępowa. Liście dobrze zwinięte, sztywne, zielononiebieskawe, górne na pędach wąskie i spłaszczone. Gatunek o małych wymaganiach siedliskowych, długowieczny. Znosi dobrze suszę. Festuca rubra — Kostrzewa czerwona. Trawa niska, wieloletnia, rozłogowo-luźnokępowa, dorasta do wysokości 30-80 cm. Wykształca ciemnozielone pędy wegetatywne o długich, wąskich, często pokładających się liściach. Liście na pędach kwiatowych krótkie, płaskie, dość szerokie, na pędach wegetatywnych wąskie, często szczeciniaste, ciemnozielone, po stronie zewnętrznej błyszczące. Kwiatostan w postaci niewielkiej wiechy prosto wzniesionej. Trawa ta po wysiewie rozwija się wolno, jest bardzo wytrzymała na niekorzystne warunki siedliskowe. Jest żywozielona od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Dobrze znosi deptanie i niskie koszenie. Jest niezastąpiona przy zakładaniu wieloletnich trawników na glebach lżejszych, suchych, średnio żyznych. Odporna na mróz, może rosnąć zarówno w pełnym słońcu, jak i w półcieniu. Na 1 ha potrzeba około 100 kg nasion, z tym jednak, że lepiej ją stosować w mieszankach, ponieważ przy koszeniu pozostaje w darni dużo pochw liściowych, jak również pokładające się liście utrudniają koszenie. Forma rozłogowa F. rubra genuina ,Lee’ — Kostrzewa czerwona Lee jest specjalnie polecana dla celów trawnikowych, znana jest również forma kępowa F. rubra jallax ,Sawa’, na trawniki parkowe, rzadziej koszone jest polecana odmiana Budryńska. Loliurn perenne — Życica trwała (Rajgras angielski). Pochodzi z Europy. Trawa niska, luźnokępowa (wysokość 30-60 cm), o żywozielonych, błyszczących, wąskich liściach. Kwiatostan w postaci złożonego kłosu, płaski, dwustronny, o zmiennej długości. Rozwija się wiosną wcześnie, m
a długi okres wegetacji. Po wysiewie rozwija się szybko, dobrze odrasta po skoszeniu. Znosi dobrze koszenie i deptanie. W sprzyjających warunkach klimatu oceanicznego jest rośliną wieloletnią, w naszych warunkach klimatycznych, nie zawsze korzystnych, żyje krótko. Nadaje się do uprawy na glebach żyznych, zwięźlejszych, umiarkowanie wilgotnych, nie zakwaszonych. W okresie wegetacji wymaga częstego koszenia, co powoduje krzewienie. Rajgras angielski jest podstawową trawą do mieszanek trawnikowych, nie dopuszcza do zachwaszczania trawników, daje szybkie efekty. Jego wadami są: częste przemarzanie, zasychanie w okresie suszy, wymaganie częstego koszenia. Wysiewa się go 120-300 kg na 1 ha. Najbardziej polecana na trawniki jest odm. Więcławicka. Poa nemoralis — Wiechlina gajowa (W. leśna). Pochodzi z Europy. Trawa luźnokępowa, o wysokości 40-100 cm, czysto lub szarozielona. Liście lancetowate, drobne, płaskie. Kwiatostan w postaci delikatnej wiechy. Wiosną rozwija się bardzo wcześnie, znosi zacienienie. Najlepiej udaje się na glebach gliniasto-piaszczystych, średnio urodzajnych, przeciętnie wilgotnych. Należy do najodpowiedniejszych traw do zakładania trawników w miejscach zacienionych, nie znosi jednak deptania oraz niskiego i częstego koszenia. Nasiona tej trawy słabo kiełkują, toteż bezpieczniej jest wysiewać jej więcej.