Badanie siły i energii kiełkowania

Siła kiełkowania jest to liczba nasion, które skiełkowały w czasie określonym dla badanego gatunku, w odpowiednich warunkach otoczenia, a wyrażona w procentach. W ten sposób można ustalić, ile nasion na sto badanych jest zdolnych do kiełkowania. Energia kiełkowania jest to zdolność kiełkowania nasion w czasie ściśle ustalonym i krótkim, wykluczającym ich przelegiwanie; energię kiełkowania wyraża się również w procentach. Badanie siły i energii kiełkowania wykonuje się w następujący sposób. Na spodek układa się warstwę ligniny lub waty i zalewa wodą do całkowitego nawilgocenia. Na mocno wilgotną ligninę rozkłada się nasiona jedno obok drugiego warstwą, a jeżeli nasiona są większe — w rządki, co ułatwia liczenie nasion skiełkowanych. Ponieważ nasiona kiełkują bez światła (pod ziemią), dlatego też spodki z nasionami przetrzymuje się bez światła, w odpowiedniej temperaturze (określonej dla gatunku), przy stałej wilgotności podłoża. Do kiełkowania nasion niektórych gatunków roślin jest potrzebne również światło. Siłę i energię kiełkowania bada się zwykle u nasion roślin zielnych, gdyż one kiełkują zwykle szybko (od kilku dni do trzech tygodni). Wśród roślin drzewiastych są tylko nieliczne gatunki, których nasiona kiełkują szybko, np. nasiona wierzb i topoli wysiane zaraz po zbiorze kiełkują w ciągu 1-3 dni. Dla innych nasion, które kiełkują po dłuższym czasie oraz tych, które dla skiełkowania muszą przebyć okres przygotowania (stratyfikacji) stosuje się próbę na żywotność. Próbę na żywotność wykonuje się zaraz po zbiorze. Do ustalenia żywotności nasion można posłużyć się metodą barwienia lub metodą krajania. Metoda barwienia. Zarodki wypreparowane z nasion umieszcza się w naczyniu i zalewa roztworem indygokarminu o stężeniu 1:2000, w którym to roztworze nasiona przebywają 1 godzinę w temperaturze. 15°C. Po odlaniu roztworu i przepłukaniu zarodków wodą można ustalić wynik. Zarodki martwe i nadpsute będą zabarwione roztworem, zdrowe pozostaną czyste. Przy użyciu określonej liczby zarodków do badania można ustalić procent nasion zdolnych do kiełkowania. Metoda krajania. Metoda ta jest stosowana głównie do nasion ciężkich, do których metody barwienia wykonać nie można, a więc np. do żołędzi, nasion derenia jadalnego, orzecha, jałowca. Polega ona na tym, że nasiona są moczone przez 2 doby w wodzie lub przetrzymywane przez pewien czas w mokrym torfie. Po napęcznieniu nasion przecina się je i bada zarodek; jeżeli jest zdrowy, uznaje się nasiona jako zdolne do kiełkowania. Próbie krajania poddaje się określoną liczbę nasion, w celu ustalenia procentu nasion zdrowych. Wyniki przeprowadzonych badań odnoszą się do roku, w którym się je wysiewa. Zdolność kiełkowania może być dla każdej partii badanych nasion inna, zależy bowiem od różnych czynników, np.: od stopnia dojrzałości, stanu wilgotności, sposobu wydobywania, przechowywania.